همان گونه که در بخش های قبل با ما همراه بوده اید، می دانید که در نخستین بخش از نگارش مقاله ISI به طور کلی تمامی اجزای مقاله علمی را بررسی کردیم. پیش از آن در مقاله ای مجزا به طور کامل بحث کردیم که به چه مقاله ای ISI گفته می شود. در بخش های بعدی نیز درباره بخش های عنوان، چکیده و مقدمه مقاله به طور کامل توضیح دادیم. امروز می خواهیم درباره باقی بخش های مقاله ISI صحبت کنیم.

لینک مشاهده مقاله آشنایی با مقاله ISI
لینک مشاهده مقاله راهنمای نگارش مقاله علمی (بخش اول ساختار مقاله)
لینک مشاهده مقاله راهنمای نگارش مقاله علمی (بخش دوم عنوان مقاله، مشخصات نویسنده، چکیده)
لینک مشاهده مقاله راهنمای نگارش مقاله علمی (بخش سوم کلمات کلیدی، مقدمه مقاله)

مواد و روش آزمایش  (Materials and methods)

این قسمت از مقاله علمی، بسته به نوع و حوزه تخصصی مورد مطالعه مقاله ممکن است با عناوین دیگری نیز بیان شود.

• اطلاعات یا مواد مورد نیاز و روش ها (Materials and Methods)
• روش کار (Procedure)
• آزمایش ها (Experiments)
• شبیه سازی (Simulation)
• مدل سازی یا روش شناسی (Model)

در این قسمت از مقاله، اطلاعاتی بیان می شود که از طریق آن می توان در مورد اعتبار مقاله قضاوت کرد. در واقع در این قسمت روش انجام پژوهش به طور شفاف و دقیق باید بیان شود. معمولاً این قسمت از اجزای مقاله علمی با استفاده از افعالی با زمان گذشته نوشته می شود و باید به گونه ای باشد که اطلاعات کافی را در اختیار مخاطب قرار دهد. منظور از اطلاعات کافی یعنی اینکه:

اول: دیگران بتوانند روش پژوهشی ارائه شده در این مقاله ISI را بدون هیچ گونه ابهامی و به راحتی تکرار کنند و به همان خروجی های ذکر شده در مقاله برسند.

دوم: مخاطب بتواند به کمک آن اطلاعات در مورد اعتبار یافته ها و نتیجه گیری های مقاله قضاوت کند. همان طور که بیان شد یکی دیگر از نام های این قسمت اطلاعات مورد نیاز و روش ها است. به بیانی بهتر، در این قسمت باید بگوییم مواد و ورودی های مورد نیاز ما برای انجام تحقیق چه چیزهایی بوده اند، چگونه آماده شده اند و با این ورودی ها چه کارهایی انجام داده ایم.

همان طور که در بخش های قبل مدل های استانداردی برای اجزای مقاله علمی ارائه کردیم، در این بخش نیز مدل استانداردی برای نگارش روش ها ارائه می دهیم.

گام اول: توصیف کلی و اجمالی این قسمت

گام دوم: فراهم آوردن اطلاعات پیش زمینه ای و بیان توجیه های مورد نیاز (توجیه هایی مستند و با ارجاع به پژوهش های قبلی)

گام سوم: بیان کلی روش کار ارائه شده در مقاله

گام چهارم: ارائه جزئیات درباره مواد و روش مورد استفاده و در صورت نیاز بیان هشدارهای لازم

گام پنجم: توصیف آنچه که در مقاله ISI حاضر انجام شده البته این بار به صورت مستند و مستدل مثلاً با ارجاع به مطالعات قبلی

گام ششم: ارائه اطلاعات مفصل تر درباره روش مورد استفاده و مزایای آن نسبت به روش های پیشین

گام هفتم: ارائه جزئیات بیشتری در مورد روش و اشاره به مشکلات احتمالی پیش رو در به کارگیری روش پیشنهاد شده در مقاله

بحث و نتیجه گیری (Results and discussion)

قبل از ورود به این مبحث، لازم است بدانیم قسمت بحث و نتیجه گیری از مجله ای به مجله فرق می کند. برخی از مجلات در نظر دارند که مقاله با قسمت “بحث” به پایان برسد. برخی دیگر ترجیح می دهند مقاله با قسمت “نتایج و بحث” خاتمه پذیرد و سایر مجلات نویسنده را ملزم می کنند که مقاله را با قسمت “نتیجه گیری” تمام کند.

در دو مورد اول محتویاتی که در قسمت بحث ذکر می شوند یکسان هستند. اما در مقالاتی که قسمت نتیجه گیری به طور جداگانه بررسی می شود معمولاً یک یا دو بند که بر جنبه های مهم بحث تمرکز دارد در داخل این بخش جای می گیرد. بنابراین قبل از نگارش این قسمت از ساختار مقاله ISI و حتی قسمت های دیگر آن، نویسنده باید راهنماهای مجله مدنظرش را به دقت مطالعه کند و حتی پیشنهاد می شود چند عدد از مقالات اخیر آن مجله را نیز مطالعه نماید.

از آنجایی که نگارش قسمت بحث و نتیجه گیری مشکل تر از سایر قسمت هاست، بنابراین معرفی آن نیز سخت تر خواهد بود. به این دلیل که بسیاری از نویسندگان احساس می کنند مطلبی برای نوشتن در این قسمت باقی نمانده است. در نتیجه در نوشتن قسمت بحث و نتیجه گیری اهمال کرده و آن را به گونه ای از سر باز می کنند. مثلاً عین نتایج را در آن تکرار می کنند یا اینکه همان چکیده مقاله را به بیانی دیگر بازگو می کنند. اما به یاد داشته باشید که بخش اعظم خوانندگان از میان اجزای مقاله علمی ، ابتدا قسمت های “چکیده” و “بحث و نتیجه گیری” مقاله ISI را مطالعه می کنند! در ضمن بسیاری از مقالات به سبب آنکه قسمت بحث و نتیجه گیری آن ها به خوبی نوشته نشده و ناقص است رد می شوند. (حتی اگر نتایج مقاله هم معتبر و هم جالب باشند)!

قسمت بحث و نتیجه گیری قلب مقاله ISI است. از این رو، از همان لحظه ای که ماهیت پژوهش درک شد، باید درباره آنچه که می خواهید در این قسمت بنویسید فکر کنید.

مدل یازده قدمی استاندارد برای نوشتن قسمت بحث و نتیجه گیری به شکل زیر خواهید بود:

قدم اول: ارائه تصویری کلی و اجمالی از مطالعات قبلی

قدم دوم: بازگو کردن شکاف تحقیقاتی موجود در حوزه تحت مطالعه

قدم سوم: اشاره مجدد به اصول و اساس روش به کار برده شده در پژوهش صورت کلی

قدم چهارم: اشاره خلاصه به نتایج

قدم پنجم: نشان دادن فایده پژوهش انجام شده در زمینه تحقیقاتی

قدم ششم: اشاره به سهم نوآوری پژوهش در پیشرفت علمی آن حوزه

قدم هفتم: تمرکز بر روی معانی و مفاهیم دستاوردهای پژوهش

قدم هشتم: اشاره به مهم ترین دستاورد پژوهش

قدم نهم: بهبود معانی و مفاهیم نتایج با اشاره به کاربردهای آن ها

قدم دهم: توصیف محدودیت هایی که جهت و سمت و سوی تحقیقات آتی را مشخص می کنند.

قدم یازدهم: پیشنهاد حوزه ویژه ای که در پژوهش های بعدی باید مورد بررسی قرار گیرد.

نتیجه گیری (Conclusion)

پس از پیاده سازی روش های پیشنهادی بر روی ورودی و نتایج خروجی، یافته ها یا نتایجی حاصل می شوند. باید دقت نمود که در قسمت روش ها اشاره ای به یافته ها و نتایج نمی شود بلکه در این قسمت از مقاله خروجی ها و یافته های مقاله و تحلیل ما از آن ها ارائه می شوند.

لازم به ذکر است که منظور از تحلیل نتایج و خروجی ها، بحث و نتیجه گیری درباره آن ها نیست. در واقع به کمک این خروجی ها است که می توان عملکرد روش پیشنهادی مقاله را با روش های پیشین مقایسه کرد و واقعا متوجه شد که آیا این روش پیشنهادی منجر به پیشرفت معناداری در حوزه تحت مطالعه شده است یا خیر. یافته ها باید دقیق و صریح باشد و معمولاً برای نمایش و تحلیل بهتر یافته ها از شکل ها و جداول نیز کمک گرفته می شود.

تقدیر و تشکر (Acknowledgement)

در این قسمت، باید از هر شخص حقیقی و حقوقی که به نوعی در جمع آوری و نگارش مقاله نقش داشته قدردانی شود. دقیقاً باید ذکر شود که چرا این اشخاص مورد قدردانی قرارگرفته اند. ضمن آنکه کسب اجازه آن ها نیز نیاز است. برای مثال اشخاص حقیقی و حقوقی زیر می بایست مورد قدردانی قرار گیرند:

• افرادی که در نگارش انگلیسی متن کمک کرده اند.
• افرادی که اظهار نظرهای مهم درباره محتوای مقاله ارائه کرده اند.
• افرادی که کمک های فنی ارائه کرده اند.
• افرادی که منابع محاسباتی، داده های ورودی یا تجهیزات خاصی را فراهم کرده اند.
• افرادی که منابع مالی بیرونی مانند کمک هزینه پژوهشی را فراهم کرده اند.

نگارش این قسمت نباید به گونه ای باشد که در فرآیند داوری تأثیرگذار باشد. به عبارت ساده تر داوران نباید با مطالعه این قسمت از هویت نویسندگان مقاله آگاه شوند.

منابع (References)

آخرین قسمت  از مقاله ISI مربوط به منابع و مراجع است. برای قسمت منابع چهار قانون کلی وجود دارد که باید به آن ها توجه شود.

قانون اول: قبل از هر چیزی ابتدا نحوه ارجاع دهی مجله مد نظرتان را بیابید و تعدادی از مقاله های آن مجله که اخیرا چاپ شده را مطالعه کنید تا با نحوه استاندارد ارجاع دهی آن مجله آشنا شوید. استفاده از نرم افزارهایی مانند END NOTE برای این کار می تواند مفید باشد.

قانون دوم: فقط منابع چاپ شده ای که در مقاله مورد استفاده قرار گرفتند در اینجا ذکر می شوند. مواردی از قبیل چکیده ها، پایان نامه ها، رساله های دکتری و کلیه داده هایی که چاپ نشده اند نباید در این قسمت بیان شوند. اگر چنین مرجع چاپ نشده ای را به کاربرده اید که واقعاً مهم و حیاتی است باید در داخل متن اصلی مقاله به آن اشاره کنید مثلاً در داخل پرانتز یا به صورت پاورقی. در این قسمت می توانید به مقالاتی که پذیرفته شده اند ولی هنوز به چاپ نرسیده اند، ارجاع دهید. این نوع موارد با نام “زیر چاپ” یا In press شناخته می شوند.

قانون سوم: قبل از ارسال مقاله و حتی در مرحله تأیید مقاله توسط مجله حتماً کلیه قسمت های هر منبع به کاربرده شده در مقاله را با نسخه اصلی چاپ شده در مجله تطبیق دهید. دقت کنید احتمال رخ دادن اشتباه در قسمت منابع بسیار بالاست که این اشتباهات می توانند عواقب جبران ناپذیری مانند مردود شدن مقاله و حتی قرارگرفتن در لیست سیاه را رقم بزنند.

قانون چهارم: هرگز تطبیق نهایی را فراموش نکنید! یعنی مطمئن شوید کلیه منابعی که در متن مقاله استفاده کرده اید را در قسمت منابع ذکر کنید.

ضمائم (Appendix)

حتی الامکان سعی می شود که مقاله دارای قسمت ضمیمه نباشد زیرا اگر مطلبی مورد نیاز مقاله باشد بهتر است در بدنه اصلی مقاله و در بخش خود آورده شود. اگر مطلبی ضروری نیست، بهتر است که به آن اشاره ای نشود. ولی گاهی اوقات مجبور خواهیم بود مطالبی از مقاله را در قسمت ضمایم بیاوریم. این مطالب نقش پشتیبان را برای مطالب اصلی مقاله دارند و از لحاظ درجه اهمیت نسبت به مطالب اصلی مقاله در رتبه پایین تری قرار می گیرند. معمولاً قسمت ضمایم از بخش های زیر تشکیل می شود:

• اثبات های بسیار فنی و پیچیده ریاضی
• ورودی ها و اطلاعات مورد نیاز تکمیلی مانند عکس ها، فیلم ها و …
• کدهای مربوط به برنامه های کامپیوتری

سفارش ویرایش مقالات ISI مهندسی مواد

بعد از پایان یافتن نگارش ، نیاز به چندین بار ویرایش و بازبینی مقاله است. این بازبینی و ویرایش مانع از از رد شدن زود هنگام مقاله می شود. برای بازبینی لازم است با استاندارد ها و مدل هایی که در این بخش و بخش های قبلی معرفی شده به طور کامل شناسایی داشته باشیم. پس از نگارش نوبت به تهیه سربرگ و ارسال مقاله فرا می رسد که به بررسی این بخش در مقاله بعدی خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.

منابع

• 25 اصل مقاله نویسی- محمد وکیلی و محمد حسین رضا زاده- انتشارات کتابخانه فرهنگ
• آیین نگارش مقاله علمی پژوهشی – محمود فتوحی-انتشارات سخن